The image promotes raising bilingual children, contrasting playful children with text addressing common prejudices against bilingualism

Ανατροφή Δίγλωσσου παιδιού: Εσφαλμένες Πεποιθήσεις

Ανατροφή Δίγλωσσου παιδιού: Εσφαλμένες Πεποιθήσεις

Η ανατροφή ενός δίγλωσσου παιδιού συχνά προκαλεί συζητήσεις και διαφορετικές απόψεις. Υπάρχει η καθιερωμένη αντίληψη ότι η διγλωσσία σχετίζεται με διάφορες επιπτώσεις στην ανάπτυξη του παιδιού. Αυτή η άποψη πηγάζει κυρίως από αντιλήψεις που είναι βαθιά ριζωμένες στην παράδοση της μονογλωσσίας και της μονοπολιτισμικότητας.

Πεποίθηση 1: Η διγλωσσία συνδέεται με χαμηλότερη ευφυΐα

Το να είσαι δίγλωσσος σημαίνει ότι έχεις πρόσβαση σε δύο διαφορετικούς κώδικες επικοινωνίας. Αυτό σου δίνει μια διαφορετική οπτική για τον κόσμο και διαφορετικές αντιλήψεις για τη δύναμη των λέξεων. Πλήθος ερευνών έχει αποδείξει ότι η διγλωσσία ούτε ενισχύει ούτε περιορίζει τη λειτουργία του εγκεφάλου. Ωστόσο, τα οφέλη δημιουργούν ευκαιρίες κοινωνικές, επαγγελματικές και στον τρόπο ζωής.
Greek Logoped Logo

Πεποίθηση 2: Η διγλωσσία μπορεί να οδηγήσει σε γλωσσική υστέρηση.

Γενικά, τα δίγλωσσα παιδιά περνούν σχεδόν τα ίδια γλωσσικά στάδια με τα μονόγλωσσα παιδιά. Αυτό είναι κάτι απολύτως αναμενόμενο.

Τα μονόγλωσσα παιδιά έχουν τις ίδιες πιθανότητες να εμφανίσουν γλωσσικές διαταραχές όσο και τα δίγλωσσα παιδιά. Αυτό σημαίνει ότι η χρήση δύο γλωσσών δεν μπορεί να θεωρηθεί η βασική αιτία οποιασδήποτε γλωσσικής διαταραχής.

Greek Logoped Logo

Πεποίθηση 3: Η διγλωσσία μπορεί να προκαλέσει ζητήματα προσωπικής ταυτότητας

Τα παιδιά διαμορφώνουν την προσωπική τους ταυτότητα βασισμένα σε διάφορες πτυχές της ζωής τους. Ο τρόπος που επικοινωνούμε μπορεί να είναι μία από αυτές, αλλά οι ισχυροί και υγιείς δεσμοί με τους γονείς είναι από τους πιο σημαντικούς παράγοντες.

Σε τελική ανάλυση, το πιο σημαντικό είναι να μπορεί κάποιος να εκφράζεται με κάποιον τρόπο. Καθώς ένα δίγλωσσο παιδί μεγαλώνει, τείνει να χρησιμοποιεί τη μία γλώσσα σε μία κατάσταση και την άλλη σε άλλη κατάσταση, κάτι που είναι πιο πολύ μια φυσική διαδικασία παρά ένα πρόβλημα.

Greek Logoped Logo

Πεποίθηση 4: Η διγλωσσία συνδέεται με χαμηλές σχολικές επιδόσεις

Υπάρχει μια διαδεδομένη υπόθεση ότι ένα δίγλωσσο παιδί δεν μπορεί να αποδώσει το ίδιο καλά με ένα μονόγλωσσο, επειδή η δεύτερη γλώσσα συνήθως παρεμβαίνει στην πρώτη.

Υπάρχουν αρκετοί παράγοντες που μπορεί να οδηγήσουν ένα παιδί σε χαμηλές σχολικές επιδόσεις, αλλά δεν έχει σχέση με τον αριθμό των γλωσσών στις οποίες εκτίθεται. 

Στην πραγματικότητα, είναι φυσιολογικό να γίνεται γλωσσική εναλλαγή (code mixing), χωρίς να συνεπάγεται γλωσσικό πρόβλημα.

Greek Logoped Logo

Πεποίθηση 5: Μια δεύτερη γλώσσα θα επηρεάσει αρνητικά την ανάπτυξη της πρώτης

Αυτή η άποψη πηγάζει από την υπόθεση ότι ο εγκέφαλος έχει περιορισμένη ικανότητα για την ανάπτυξη μίας γλώσσας. Όμως, υπάρχει αρκετός «χώρος» στη σκέψη μας για να αποθηκευτούν περισσότερες από μία γλώσσες. Στην πραγματικότητα, η σκέψη μας μπορεί να τροφοδοτηθεί και από τις δύο γλώσσες.

Αν, για παράδειγμα, ένα παιδί έχει μάθει βασικές δεξιότητες στα μαθηματικά, μπορεί να μεταφέρει αυτή τη γνώση και στην άλλη γλώσσα χωρίς να χρειαστεί να την ξαναμάθει από την αρχή στη δεύτερη γλώσσα.


is it good to speak two languages to my child

Δίγλωσσα παιδιά: Συχνές απορίες

Δίγλωσσα παιδιά: Συχνές απορίες

Greek Logoped Logo

Είναι καλό να μιλάω στο παιδί μου σε δύο γλώσσες;

Πολλοί γονείς ανησυχούν ότι η χρήση δύο γλωσσών μπορεί να μπερδέψει τα παιδιά. Στην πραγματικότητα, όμως, η διγλωσσία έχει πολλές θετικές επιδράσεις. Οι γονείς που γνωρίζουν καλά δύο γλώσσες συχνά χρησιμοποιούν και τις δύο με τα παιδιά τους, κάτι που είναι φυσιολογικό.

Αυτό δεν γίνεται τυχαία – χρησιμοποιούν διαφορετική γλώσσα για διαφορετικούς σκοπούς, μέσα από μια διαδικασία που ονομάζεται «εναλλαγή κώδικα» (code-switching).

Η «εναλλαγή κώδικα» είναι φυσική για τα δίγλωσσα άτομα και δεν αποτελεί πρόβλημα· αντίθετα, είναι πολύτιμο το παιδί να τη μάθει και να τη χρησιμοποιεί. Μάλιστα, το να εξηγούμε κάτι και στις δύο γλώσσες μπορεί να βοηθήσει το παιδί να κατανοήσει καλύτερα το νόημα.
Greek Logoped Logo

Πρέπει να αλλάξουμε τη γλώσσα που μιλάμε στο σπίτι για να βοηθήσουμε τα παιδιά μας στη νέα χώρα;

Η μετεγκατάσταση σε μια άλλη χώρα συνήθως δημιουργεί πολύ άγχος στα παιδιά. Υπάρχουν πολλά που πρέπει να διαχειριστούν κατά την περίοδο προσαρμογής.

Τα παιδιά πρέπει να αντιμετωπίσουν μια διαφορετική γλώσσα στο σχολείο, και δεν είναι σκόπιμο να βιώσουν μια τέτοια αλλαγή και στο σπίτι. Τα παιδιά συνήθως μαθαίνουν εύκολα τη νέα γλώσσα όταν βρίσκονται εκτός σπιτιού.

Όταν η οικογένεια χρησιμοποιεί μια συγκεκριμένη γλώσσα για επικοινωνία, αυτό προσφέρει κάτι σταθερό στα παιδιά, το οποίο είναι δύσκολο να αλλάξει. Επιπλέον, η συνέχιση της χρήσης της μητρικής γλώσσας στο σπίτι προσφέρει μια εξαιρετική ευκαιρία για τα παιδιά να διατηρήσουν τη γλώσσα τους.
Greek Logoped Logo

Αναπτύσσεται η δεύτερη γλώσσα εις βάρος της πρώτης;

Όχι, η εκμάθηση μιας δεύτερης γλώσσας δεν εξελίσσεται απαραίτητα εις βάρος της πρώτης γλώσσας.

Αυτή η υπόθεση συνδέεται με την ιδέα ότι η διγλωσσία μπορεί να δημιουργήσει προβλήματα, όπως νοητική σύγχυση, δυσκολίες στην εκμάθηση της κυρίαρχης γλώσσας της χώρας, ζητήματα ταυτότητας ή αίσθημα αποξένωσης.

Υπαρχει επίσης μια διαδεδομένη υπόθεση, ότι όσο αυξάνεται η επάρκεια στη μία γλώσσα, μειώνεται η επάρκεια στην άλλη.

Οι ερευνητικές αποδείξεις όμως είναι πως τα χαρακτηριστικά της γλώσσας δεν είναι απολύτως ξεχωριστά, αλλά μπορούν να μεταφερθούν εύκολα από τη μία γλώσσα στην άλλη. Στην πραγματικότητα, η μία γλώσσα αλληλεπιδρά με την άλλη.

Νοητικές Εκτελεστικές Λειτουργίες

Τι σχέση έχουν οι εκτελεστικές λειτουργίες με τη Λογοθεραπεία;

Τι σχέση έχουν οι νοητικές Εκτελεστικές Λειτουργίες με τη Λογοθεραπεία;

Τι ονομάζουμε εκτελεστικές λειτουργίες

Πολλές φορές έχουμε προβληματιστεί κι ερωτηθεί «γιατί το παιδί μιλάει πιο δυνατά απ’ ότι θα έπρεπε;» «γιατί μιλάει συνέχεια, πολλές φορές δείχνοντας ότι δεν λαμβάνει υπόψιν του τον άλλον;» ή γιατί όταν τον ρωτάει τί έκανες στο σχολείο σήμερα, συνήθως απαντά μονολεκτικά;».

Greek Logoped Logo

Πολλές από αυτές τις ερωτήσεις θα μπορούσαν να απαντηθούν έχοντας το βλέμμα μας στραμμένο στις νοητικές εκτελεστικές λειτουργίες.

Στην ουσία οι εκτελεστικές λειτουργίες είναι ένα σύνολο ικανοτήτων που μας βοηθούν στην διεκπεραίωση σχεδόν κάθε δραστηριότητας στην καθημερινή μας ζωή.

Η γνώση πάνω στις εκτελεστικές λειτουργίες μας βοηθά να καταλαβαίνουμε καλύτερα ορισμένες συμπεριφορές των παιδιών και να χρησιμοποιούμε βοηθητικές στρατηγικές .

Ας δούμε πως ο λόγος και η γλώσσα εξαρτώνται από τις εκτελεστικές λειτουργίες

Greek Logoped Logo

Ποια η σχέση των εκτελεστικών λειτουργιών και της κατανόησης της γλώσσας;

Για να μπορέσει να λάβει και να επεξεργαστεί μια λεκτική πληροφορία είναι απαραίτητη η διατήρηση προσοχής, η οποία βοηθάει να αγνοήσει πληροφορίες κι ερεθίσματα του περιβάλλοντος που δεν χρειάζονται εκείνη τη στιγμή αλλά και η εργαζόμενη μνήμη, η οποία είναι υπεύθυνη να διατηρεί πολύτιμες πληροφορίες.

Όσο κι αν ακούγεται παράξενο, η ικανότητα, ένα παιδί να ακολουθεί έναν πιο ευέλικτο τρόπο σκέψης, εν μέρει οφείλεται στις εκτελεστικές λειτουργίες. Αυτό το οδηγεί να εξάγει συμπεράσματα, να κάνει προβλέψεις και να ορίζει τη σημασία μιας άγνωστης λέξης, μέσα από το εννοιολογικό πλαίσιο.

Κατά κάποιο τρόπο, οι εκτελεστικές λειτουργίες και οι γλωσσικές ικανότητες εργάζονται μαζί σε σημείο, όπου εάν υπάρχει κάποια δυσκολία σ’ αυτή τη συνέργεια, αυτό φαίνεται από τη δυσκολία να ακολουθήσει οδηγίες, να κατανοήσει αυτά που διαβάζει, αλλά και να συμμετάσχει σε μια συζήτηση.


Ποια η σχέση των εκτελεστικών λειτουργιών και της έκφρασης του λόγου;

Υπάρχουν παραδείγματα στην καθημερινότητα του παιδιού, στα οποία είναι πολύ σημαντικές οι εκτελεστικές λειτουργίες. Ορισμένα από αυτά είναι και η αναδιήγηση μιας ιστορίας ή ακόμα και το να περιγράψει τί έκανε μέσα στη μέρα του.

Οι δεξιότητες αυτού του τύπου απαιτούν την αναδιήγηση διαδικασιών και πράξεων που έγιναν με κάποια σειρά. Ένα παιδί χρειάζεται δεξιότητες, οι οποίες ανήκουν στις εκτελεστικές λειτουργίες, όπως ο σχεδιασμός, η ικανότητα του να επιλέξει τις σημαντικές πληροφορίες και να αποδώσει μια διαδικασία με τη σειρά που έγινε.

Χρήση της γλώσσας σε κοινωνικό επίπεδο και οι εκτελεστικές λειτουργίες

Για να μπορέσει ένα παιδί να ενταχθεί κοινωνικά πρώτα με την συμπεριφορά του αλλά και με τη χρήση του λόγου σε ανάλογες κοινωνικές καταστάσεις χρειάζεται να ελέγχει τα συναισθήματά του και τις παρορμήσεις του.

Αυτό του επιτρέπει να προσαρμόζει τη συμπεριφορά του ανάλογα με το περιβάλλον. Για παράδειγμα μπορεί να είναι πιο ενεργό στην αυλή την ώρα του διαλείμματος ή στην παιδική χαρά αλλά πιο ήσυχο στην βιβλιοθήκη, όπως επίσης δεν υπεραντιδρά όταν χάνει σ’ ένα παιχνίδι.

Ανάλογη πορεία ακολουθεί και η χρήση του λόγου στις καταστάσεις αυτές. Για παράδειγμα, αν υπάρχουν δυσκολίες στις ικανότητες αυτές, δυσκολεύεται να κατανοήσει την οπτική του άλλου. Πολλές φορές βλέπουμε να μην τηρεί τον προσωπικό χώρο του άλλου και γενικά να χρησιμοποιεί το λόγο χωρίς «φίλτρο».


Greek-Logoped-Myths-about-bilingual-children

4 Μύθοι για τα δίγλωσσα παιδιά

4 Μύθοι για τα δίγλωσσα παιδιά

Πώς τα παιδιά μαθαίνουν πάνω από μια γλώσσα

Τα παιδιά γίνονται δίγλωσσα με δύο τρόπους: με Ταυτόχρονη Μάθηση και με Διαδοχική Μάθηση.

Greek Logoped Logo

Ταυτόχρονη μάθηση συμβαίνει όταν το παιδί μεγαλώνει σε δίγλωσσο περιβάλλον από την γέννησή του ή όταν η δεύτερη γλώσσα εισάγεται πριν την ηλικία των 3 ετών.

Τα παιδιά που μαθαίνουν δύο γλώσσες ταυτόχρονα, κατακτούν τα ίδια αναπτυξιακά γλωσσικά ορόσημα, όπως και τα παιδιά που μαθαίνουν μία γλώσσα.

Αν και τα δίγλωσσα παιδιά μπορεί να καθυστερήσουν να πουν τις πρώτες τους λέξεις, συνήθως ξεκινούν να μιλάνε μέσα στο φυσιολογικό μέσο όρο ηλικίας. Στην αρχή, το δίγλωσσο παιδί κατακτά τις δύο γλώσσες μεικτά και ύστερα φαίνεται να αποκτά την ικανότητα να τις διαχωρίζει.

Greek Logoped Logo

Διαδοχική μάθηση συμβαίνει όταν το παιδί μαθαίνει την δεύτερη γλώσσα, αφού πρώτα έχει παγιώσει την πρώτη. Συμβαίνει συνήθως μετά την ηλικία των 3 ετών.

Αυτό μπορεί να συμβεί σε περίπτωση μετανάστευσης, ή όταν το παιδί ξεκινάει σχολείο σε διαφορετική γλώσσα από αυτή που μιλούσε σπίτι. Σ’ αυτήν την περίπτωση, περιμένουμε το παιδί να βιώσει τα παρακάτω:

Στην αρχή, θα χρησιμοποιεί τη γλώσσα που μιλούσε στο σπίτι του.

Μπορεί να βιώσει μια περίοδο σιωπής ή μη λεκτική. Αυτό μπορεί να διαρκέσει από λίγες βδομάδες μέχρι λίγους μήνες. Τα μικρότερα παιδιά μένουν περισσότερο καιρό σ’ αυτό το στάδιο απ’ ότι τα μεγαλύτερα.

Θα ξεκινήσει να χρησιμοποιεί λέξεις και μικρές φράσεις, κυρίως από μνήμης, δηλαδή δεν θα έχουν  δημιουργηθεί γλωσσικά από τον ίδιο.

Τελικά, θα αρχίσει να χρησιμοποιεί και να φτιάχνει μόνος του φράσεις. Το παιδί θα αποκτά όλο και μεγαλύτερη ευφράδεια λόγου, αλλά θα συνεχίσει να κάνει γραμματοσυντακτικά λάθη, τα οποία κυρίως αποδίδονται στη επιρροή της ελληνικής γλώσσας


Οι Μύθοι για τη διγλωσσία

Είναι σημαντικό να γνωρίζουμε πότε τα γλωσσικά λάθη του παιδιού ευθύνονται σε κάποιου είδους γλωσσική διαταραχή και πότε θεωρούνται φυσιολογικό μέρος της διγλωσσίας. Γι ‘αυτό πρέπει να ξεκαθαρίσουμε τι είναι μύθος στην περίπτωση της διγλωσσίας:

Μύθος 1: «η διγλωσσία οδηγεί σε γλωσσική σύγχυση».

Είναι φυσιολογικό ένα παιδί που μαθαίνει δύο γλώσσες ταυτόχρονα να χρησιμοποιεί λέξεις ή προτάσεις κι από τις δύο γλώσσες σε μια συζήτηση. Όταν δεν γνωρίζει μια λέξη στην μία γλώσσα, χρησιμοποιεί την αντίστοιχη στην δεύτερη γλώσσα, για να μπορέσει να επικοινωνήσει.

Το σημαντικό είναι να τηρούνται οι συντακτικοί κανόνες. Έχει αποδειχθεί ότι τα παιδιά που χρησιμοποιούν αυτό το φαινόμενο, τηρούν τους συντακτικούς κανόνες.

Μύθος 2: «οι γονείς πρέπει να υιοθετήσουν την τακτική: ένας γονιός – μία γλώσσα»

Πολλές φορές, οι γονείς θέλοντας να βοηθήσουν το παιδί ορίζουν μία συγκεκριμένη γλώσσα που θα μιλάει ο καθένας όταν απευθύνετε στο παιδί. Αυτή η τακτική είναι μία επιλογή όταν μεγαλώνεις ένα παιδί με διγλωσσία, αλλά δεν έχει αποδειχθεί ότι βοηθάει το παιδί σε τέτοιο βαθμό, ώστε να θεωρείται απαραίτητο.

Οι γονείς μπορούν να χρησιμοποιούν όποια γλώσσα νιώθουν άνετα με το παιδί τους ή ακόμα και να αναμείξουν τις δύο γλώσσες, αφού ούτως ή άλλως η ανάμειξη των δύο γλωσσών αποτελεί φυσιολογικό στάδιο της διγλωσσίας.

Μύθος 3: «τα παιδιά σε μικρή ηλικία μαθαίνουν σαν σφουγγάρι»

Όχι ακριβώς. Τα παιδιά που μαθαίνουν μια δεύτερη γλώσσα χρειάζονται 3-4 χρόνια έκθεσης σε επίπεδο συζήτησης και 7-8 χρόνια έκθεσης για απόκτηση ακαδημαϊκών δεξιοτήτων. Όπως βλέπουμε είναι μια μακροχρόνια διαδικασία.

Μύθος 4: «Αν τα παιδιά με γλωσσική διαταραχή μαθαίνουν δεύτερη γλώσσα, επιδεινώνεται το πρόβλημα»

Δεν ισχύει. Έρευνες έχουν δείξει ότι δεν παρουσιάζεται κάποια επιδείνωση της γλωσσικής διαταραχής επειδή το παιδί μαθαίνει μια δεύτερη γλώσσα. Μελέτες σε δίγλωσσα και μονόγλωσσα παιδιά με γλωσσικές διαταραχές έδειξαν ότι η μόνη διαφορά των δίγλωσσων από τα μονόγλωσσα είναι ότι τα δίγλωσσα απλά μιλάνε μια δεύτερη γλώσσα.


μωρό που κάνει λογοθεραπεία πρώιμης παρέμβασης

Λάθη γονέων σχετικά με την πρώιμη παρέμβαση

Λάθη γονέων σχετικά με την πρώιμη παρέμβαση

Η έγκαιρη διάγνωση και παρέμβαση οποιασδήποτε δυσκολίας ή επιβράδυνσης στην ανάπτυξη του λόγου και της ομιλίας στα παιδιά είναι πολύ σημαντική, για την μετέπειτα σχολική του πορεία, αλλά και για την επικοινωνία του γενικότερα. Πολλοί γονείς υιοθετούν την προσέγγιση «ας περιμένουμε λίγο». Αυτό είναι σφάλμα. Για κάθε μήνα που περιμένεις, το παιδί μένει ακόμα περισσότερο πίσω στα στάδια που κανονικά θα έπρεπε να είχε κατακτήσει.

Greek Logoped Logo

Λάθη που κανουν οι γονείς απο έλλειψη ενημέρωσης

Σε συζητήσεις που κάνουν οι γονείς μεταξύ τους ακουγεται συχνά:

«κι εμένα ο μικρός μου, δεν μπορούσε να πει το σίγμα κάποιες φορές αλλά το διόρθωσε μόνος του μεγαλώνοντας» ή «άργησε να μιλήσει και τελικά μετά τα 2,5 ανέπτυξε την ομιλία του κι όλα καλά».

Αυτό είναι σφάλμα. 

Κάθε παιδί έχει διαφορετικό βιολογικό και αναπτυξιακό ιστορικό. Οι γονείς δεν μπορούν να βασίζονται σε μια επιφανειαξή σύγκριση με παιδιά φίλων και γνωστών. Είναι προτιμότερο, οι γονείς να αναζητούν την εκτίμηση του ειδικού.

«δεν μιλάει ακόμα καθαρά, αλλά όταν πάει σχολείο και μάθει τα γράμματα, θα τα πει τότε σωστά».

Λάθος.

Ένα παιδί που μπερδεύει φωνήματα στην ομιλία του, θα μπερδεύει και τα αντίστοιχα γράμματα αργότερα στο σχολείο.

«Ας πάμε να ρωτήσουμε τον παιδίατρο».

Ανεπαρκές.

Ο παιδίατρος είναι εξειδικευμένος σε ιατρικά θέματα, γενικής παθολογίας. Η εκπαίδευσή του σε καμία περίπτωση δεν επαρκεί για να διαγνώσει μια καθυστέρηση στην ομιλία. Οι συνεπείς παιδιατροι παραπέμπουν τα ζητήματα ομιλίας σε Λογοθεραπευτή.

Greek Logoped Logo

Οι έρευνες έχουν δείξει:

Μια ενδεχόμενη καθυστέρηση στο λόγο ή την ομιλία μπορεί να επηρεάσει σε μεγάλο βαθμό τη σχολική επίδοση του παιδιού. Για να μπορέσει το παιδί να ανταπεξέλθει στις σχολικές υποχρεώσεις, χρειάζεται να χτίσει πρώτα πολυάριθμες προσχολικές ικανότητες, οι οποίες συμβαίνουν πριν τα 5 του χρόνια.


Η γλωσσική ανάπτυξη του παιδιού συσχετίζεται με ένα μεγάλο εύρος δεξιοτήτων, όπως η προσοχή, η ακουστική αντίληψή και διάκριση, η κατανόηση, η επίλυση προβλημάτων, η επικοινωνία κι η έκφραση συναισθημάτων.


Οποιαδήποτε γλωσσική διαταραχή μπορεί να έχει αρνητικό αντίκτυπο στην κοινωνική υπόσταση του παιδιού και στην αυτοπεποίθησή του. Όταν ένα παιδί νιώθει ότι δεν γίνεται κατανοητό, μπορεί ηθελημένα να αποφεύγει τις ευκαιρίες για κοινωνική επαφή, γιατί απαιτεί χρήση της γλώσσας.

Γι’ αυτό ακολουθείς πάντα το μητρικό ένστικτο! ως γονιός μπορείς να μάθεις στρατηγικές που θα βοηθήσουν το παιδί να εξελίξει τις γλωσσικές του ικανότητες.


Λογοθεραπεύτής κάνει άσκηση διαβάσματος σε μωρό

Πως να διαβάζουμε στα μωρά

Πως να διαβάζουμε στα μωρά

Αν θέλετε να εισάγετε τα παιδιά στον κόσμο του βιβλίου, κάντε το από νωρίς. Είναι σημαντικό τα παιδιά από πολύ νωρίς να έρχονται σε επαφή με τον έντυπο λόγο. Όταν περιτριγυρίζονται από βιβλία εμπλουτίζουν πιο γρήγορα το λεξιλόγιό τους και σταδιακά από μικρή ηλικία αρχίζουν και συνειδητοποιούν το γεγονός ότι αυτά που λέμε, αποτυπώνονται με κάποιο τρόπο στο χαρτί. Φτάνοντας στο απώτερο σημείο, λίγο πριν μάθουν να γράφουν και να διαβάζουν, αντιλαμβάνονται ότι κάθε ήχος αντιστοιχεί και σε κάποιο γράμμα. Εν μέρει, βοηθούν και τα παραμύθια σ’ αυτό!

Greek Logoped Logo

Μωρά κάτω των 18 μηνών

Σ’ αυτή την ηλικία το παιδί, σίγουρα δεν θα καταλάβει την ιστορία κι ούτε κι εμείς θα εστιάσουμε σ’ αυτό. Θα πρέπει να έχετε στο νου σας, ότι ζητούμενο δεν είναι να τελειώσει η ιστορία, αλλά να περάσετε ποιοτικό χρόνο με το παιδί.

Χρησιμοποιούμε τη δήξη κι ονομάζουμε

Δείχνουμε κι ονομάζουμε διάφορες εικόνες, έτσι θα αρχίσει να καταλαβαίνει ότι τα εικονιζόμενα αντικείμενα έχουν ονόματα. Αργά ή γρήγορα θα βρει συσχετίσεις αυτών των εικόνων και στον πραγματικό κόσμο. Είναι σημαντικό εκτός από τις λέξεις να κάνουμε και τους ήχους των ζώων και του περιβάλλοντος.

Greek Logoped Logo

Χρησιμοποιούμε χειρονομίες

Σ’ αυτή την ηλικία χρησιμοποιούμε αρκετά τις χειρονομίες και τις εκφράσεις προσώπου. Έτσι, μπορούμε να του τραβήξουμε την προσοχή αλλά και να δημιουργήσουμε τις κατάλληλες προϋποθέσεις για να μιμηθεί κινήσεις. Με τις χειρονομίες μπορεί να μάθει πιο εύκολα περιγραφικές λέξεις, όπως οι λέξεις «μεγάλο-μικρό» . Έτσι, για παράδειγμα εάν σε ένα βιβλίο υπάρχει η εικόνα ενός μεγάλου φεγγαριού, εμείς ανοίγουμε τα χέρια σχηματίζοντας έναν μεγάλο κύκλο που θα σηματοδοτεί το φεγγάρι αλλά και τη λέξη «μεγάλο». Αν αντίστοιχα υπάρχει στην εικόνα κάτι μικρό, δείχνουμε με τα δάχτυλά μας τη λέξη «μικρό».

Βιβλία με διαφορετικές υφές

Σ’ αυτή την ηλικία, καλό είναι να χρησιμοποιούμε βιβλία με διαφορετικές υφές. Έτσι, με αυτόν τον τρόπο ενθαρρύνουμε τη γνωστική αντίληψη σε συνδυασμό με το λεξιλόγιο. Το παιδί μαθαίνει αγγίζοντας λέξεις, όπως μαλακό, σκληρό, απαλό κ.τ.λ.

υλικό λογοθεραπείας - βιβλίο για μωρά
Greek Logoped Logo

Άσε το παιδί να έχει έναν ενεργητικό ρόλο στη διαδικασία

Ενθαρρύνετε το παιδί να γυρίζει εκείνο τις σελίδες. Παρατηρήστε ποια σελίδα είναι αυτή που του τραβάει περισσότερο την προσοχή. Αν το παιδί μασάει κάποιες σελίδες είναι φυσιολογικό σ’ αυτό το στάδιο. Πρόκειται για εξερευνητικό παιχνίδι, το οποίο γίνεται με το στόμα σ’ αυτήν την ηλικία.

Χρησιμοποίησε απλή γλώσσα

Ότι χρησιμοποιείται είναι πολύ καινούργιο για το παιδί, γι’ αυτό μιλήστε πιο αργά και χρησιμοποιήστε προτάσεις με δύο ή τρεις λέξεις το πολύ. Εμπλουτίστε το με γκριμάτσες κι έντονες εκφράσεις προσώπου. Τα μωρά δεν έχουν αναπτύξει επαρκώς την προσοχή τους και τις γνωστικές λειτουργίες τους, άρα είναι πολύ εύκολο να βαρεθούν με τη διαδικασία του παραμυθιού, αν δεν χρησιμοποιούμε απλή γλώσσα, συνοδευόμενη από έντονες εκφράσεις.

Greek Logoped Logo

Επαναλαμβάνεται πολλές φορές τα ίδια βιβλία

Η επανάληψη τους βοηθά να μαθαίνουν καινούργιες λέξεις και εικόνες γρηγορότερα. Τα μωρά σ’ αυτή την ηλικία έχουν ανάγκη να ακούν πολλές φορές τις ίδιες λέξεις και να βλέπουν τις ίδιες εικόνες.

Βιβλία και κινητική ανάπτυξη

Θυμηθείτε ότι τα μωρά αναπτύσσονται ταυτόχρονα και κινητικά. Αυτό σημαίνει ότι ένα μεγάλο βιβλίο μπορεί να είναι στο πάτωμα, κοιτάζοντάς το, το παιδί χρειάζεται να αναπτύσσει την καθιστή θέση ή να κάθεται μπρούμητα στηριζόμενο στους αγκώνες, έτσι συνδυάζουμε την γνωστική ανάπτυξή του με την ανάπτυξη της κίνησης. Από την άλλη μεριά, ένα μικρό βιβλίο εστιάζεται περισσότερο στις λεπτομέρειες και βοηθά το παιδί να αναπτύξει τις λεπτές κινήσεις του χεριού, πιάνω, αφήνω, φέρνω στο στόμα. Ένα μικρό βιβλιαράκι είναι εύκολα διαχειρίσιμο από ένα μωρό. Επίσης, όταν μπορεί να σταθεί όρθιο με βοήθεια, μπορεί να στέκεται στην κούνια και ταυτόχρονα να του δείχνετε τις εικόνες


Λογοθεραπεύτρια κάνει άσκηση διαβάσματος σε παιδί

Πως να διαβάζουμε στα μικρά παιδιά ανω των 18 μηνών

Πως να διαβάζουμε στα μικρά παιδιά άνω των 18 μηνών

Τα συναισθήματα

Σ’ αυτή τη φάση δίνουμε διαφορετικές φωνές σε κάθε χαρακτήρα και παίρνουμε τις ανάλογες εκφράσεις. Αν ένας χαρακτήρας είναι λυπημένος, χαρούμενος ή έκπληκτος εκφράζουμε και το αντίστοιχο συναίσθημα.

Συμμετοχή

Δεδομένου ότι σε αυτήν την ηλικία έχει αναπτύξει το λεξιλόγιό του, φροντίζουμε να έχει ενεργή συμμετοχή στο διάβασμα του παραμθιού. Αυτό σημαίνει ότι σε κάποια σημεία σταματάμε και αφήνουμε εκείνο να πει μια μικρή λέξη σαν συνέχεια της ιστορίας. Χρησιμοποιούμε αρκετές ερωτήσεις, όπως «που είναι ο Σποτ;», «τι κάνει εκεί;». αφήνουμε το παιδί να κάνει ερωτήσεις. Αν κάνει κάποια ερώτηση μην δώσετε αμέσως την απάντηση, πείτε τι βλέπετε στην εικόνα που μπορεί να συμπεράνει την απάντηση. Για παράδειγμα, αν ρωτήσει « Που πηγαίνουν;» πείτε «βλέπω ότι έχουν καλάμι και κουβά και φτάνουν σε ένα ποτάμι, νομίζω πάνε για ψάρεμα». Με αυτόν τον τρόπο, μαθαίνετε στο παιδί πως να σκέφτεται, πως να βγάζει συμπεράσματα και πως να κοιτάζει για στοιχεία στην εικόνα.

Greek Logoped Logo

Μαντέψτε

Ξεκινήστε από το εξώφυλλο και μαντέψτε από τον τίτλο και την εικόνα με τι έχει να κάνει το παραμύθι, μπορεί να είναι ένα παραμύθι για το αγρόκτημα, τη θάλασσα ή το σχολείο. Αν το παιδί δεν μαντεύει, κάντε ότι σκέφτεστε δυνατά. Με αυτήν την τεχνική του δείχνεται έναν τρόπο σκέψης. Όσο προχωράτε στο παραμύθι συνεχίζεται τις προβλέψεις, ρωτώντας «τι νομίζεις θα γίνει μετά;»

Μαθαίνοντας νέο λεξιλόγιο

Το να μαθαίνει ένα παιδί νέες λέξεις , δεν σημαίνει απλά ότι μαθαίνει τον ορισμό μιας λέξης. Ένα παιδί θα πρέπει να μαθαίνει να κατηγοριοποιεί τις λέξεις που μαθαίνει. Αυτό σημαίνει ότι θα πρέπει μια καινούργια λέξη να τη συσχετίζει με κάτι που ήδη ξέρει. Για να βοηθήσουμε σ’ αυτό, εξηγούμε τα αντικείμενα σε ποια κατηγορία ανήκουν και τι κάνουμε με αυτά.